Jeśli zaczynasz swoją przygodę z tworzeniem mydeł i chcesz zoptymalizować swoje receptury, kalkulator mydlany będzie dla Ciebie niezastąpionym narzędziem. Wystarczy, że określisz w nim kilka parametrów oraz wybierzesz tłuszcze, jakich chcesz użyć do mydła, a on poda Ci odpowiednie proporcje tłuszczów, ługu i płynów, by Twoje mydło właściwie dbało o Twoją skórę.
W tym artykule objaśnię Ci krok po kroku jak używać stworzonego dla Ciebie przeze mnie KALKULATORA MYDLANEGO.
Krok 1 - Wybierz rodzaj mydła
Jeśli chcesz stworzyć mydło w kostce, wybierz mydło sodowe, czyli takie, do którego produkcji jako ługu użyjesz wodorotlenku sodu (NaOH), niezależnie od tego, jaką metodą będziesz tworzyć mydło (na ciepło, czy na zimno). To właśnie dzięki temu rodzaju ługu możesz otrzymać mydło, które będzie w stanie stałym. Ponieważ jest to najczęściej wybierany rodzaj mydła, wybór ten zaznaczony jest jako domyślny, nie musisz więc niczego w kalkulatorze zmieniać.
Jeśli jednak chcesz stworzyć mydło w płynie czy o konsystencji pasty, konieczna będzie zmiana rodzaju mydła na potasowe, czyli takie, do którego produkcji jako ługu użyjesz wodorotlenku potasu (KOH).
Odpowiednią ilość wybranego przez Ciebie wodorotlenku potrzebną do stworzenia mydła o danej recepturze kalkulator obliczy automatycznie i pokaże Ci ją w podsumowaniu.
Krok 2 - Określ całkowitą ilość tłuszczów
Tu podaj łączną ilość tłuszczów, jakiej chcesz użyć do swojej masy mydlanej. Jeśli chodzi o rodzaje i ilości poszczególnych tłuszczów – możesz je określić w jednym z dalszych kroków.
Całkowita ilość tłuszczów będzie decydować o wielkości porcji Twojej masy mydlanej. Przykładowo: Jeśli wybierzesz 750g tłuszczów do swojej receptury, to – w zależności od przetłuszczenia, ilości użytej wody i rodzaju olejów – otrzymasz porcję masy mydlanej ważącej łącznie ok. 1000g, którą wypełnisz niemal całkowicie formę o pojemności 1 litra. Zaś z całkowitej ilości tłuszczów wynoszącej 1000g otrzymasz ok. 1300-1350g masy mydlanej, którą wypełnisz całkowicie (może nawet „z czubkiem”) często spotykaną w sprzedaży formę o pojemności 1,2 L.
Krok 3 - Wybierz przetłuszczenie
Przetłuszczenie to naddatek tłuszczów, które pozostaną niezmydlone w gotowym mydle. Domyślnie ustawiłam je na 5%, jednak możesz je zwiększyć lub zmniejszyć, w zależności od swoich potrzeb. Więcej na temat przetłuszczenia i tego, jak je dobierać przeczytasz w artykule Przetłuszczenie w mydłach – czym jest i jak je dobrać?
Krok 4 - Wskaż ilość wody, jaką chcesz użyć
W mydłach woda jest konieczna do rozpuszczenia ługu, a także po to, by masa mydlana miała bardziej płynną konsystencję, by można było z nią pracować. W kalkulatorze mydlanym domyślnie wpisana jest ilość wody stanowiąca 35% ilości olejów, lub jeśli mierzona jest jako stosunek wody do ługu, domyślnie widnieje 2,75:1. Można zostawić tu wartość domyślną, szczególnie, jeśli jest się początkującym mydlarzem. Jeśli chcesz dokonać redukcji wody, zmień wartość na taką, jaka będzie odpowiedniejsza dla Twojej receptury. (W podjęciu decyzji może Ci pomóc artykuł Woda w mydle – ile jej potrzeba?)
Krok 5 - Wybierz tłuszcze
W tej sekcji kalkulatora znajdziesz dwa okienka. W pierwszym z nich (po lewej stronie) umieszczone zostały tłuszcze stałe, które nadają mydłu twardości. W drugim okienku znajdziesz tłuszcze płynne, które zazwyczaj spowalniają, lub jeśli są użyte w zbyt dużych ilościach, mogą nawet uniemożliwić uzyskanie twardej kostki.
Gdy zdecydujesz się na dodanie wybranego tłuszczu, możesz to zrobić poprzez podwójne kliknięcie w niego lub zaznaczenie go pojedynczym kliknięciem i naciśnięcie przycisku „Dodaj do receptury” znajdującego się pod okienkiem.
Wybrane przez Ciebie oleje pojawią się wówczas w tabelce poniżej okienek wyboru, jak na tym przykładzie.
Do tabelki możesz dodać maksymalnie 10 tłuszczów.
Krok 6 - Określ ilości poszczególnych tłuszczów
Ilości tłuszczów możesz określać albo w procentach, albo w gramach. Po zdecydowaniu się na jeden z tych sposobów, zaznacz odpowiednio kolumnę „Zawartość (%)” lub „Ilość (g)”.
Jeśli zdecydujesz się na pierwszą z nich, która jest zaznaczona domyślnie, wówczas przy każdym z tłuszczów wpisz, jaki procent całkowitej ich ilości ma on stanowić.
Jeśli zaś wolisz wpisywać ilość poszczególnych olejów określoną w gramach, po prostu zaznacz okienko przy nagłówku „Ilość (g)” i kontynuuj, uzupełniając drugą z kolumn.
Jeśli zdecydujesz, że nie chcesz dodawać któregoś z wybranych i dodanych do tabelki tłuszczów, nie pozostawiaj po prostu pustej komórki ani nie wpisuj wartości „0”. Zamiast tego skorzystaj z przycisku „Usuń” w odpowiednim wierszu tabeli, w którym dany tłuszcz się znajduje.
Krok 7 - Wyświetl recepturę
Po wyborze i określeniu ilości każdego z tłuszczów, jakie chcesz zawrzeć w mydle, kliknij w przycisk „Pokaż recepturę” poniżej tabelki. Otworzy się wówczas nowe okno przeglądarki, w którym zobaczysz takie oto podsumowanie:
W podsumowaniu tym u góry znajdziesz informacje na temat wybranych parametrów (rodzaj mydła, całkowita ilość tłuszczów, przetłuszczenie, ilość wody).
W kolejnej komórce uzyskasz przeliczone ilości wszystkich głównych składników (tłuszcze, ług, woda) wchodzących w skład Twojego mydła.
Na prawo od składników znajdziesz charakterystykę mydła, gdzie dla wybranych przez Ciebie tłuszczów i ich ilości przeliczone zostaną takie wartości, jak twardość mydła, a także jego oczyszczanie, odżywianie, pienistość, kremowość i zawartość jodu. Zaś tuż za wyliczoną ilością znajdziesz w nawiasie polecany przedział, by łatwiej Ci było sprawdzić jak Twoja receptura wypada na tle ogólnych zaleceń. Pamiętaj, że w każdej chwili możesz wrócić do poprzedniego okna z kalkulatorem i nanieść różne zmiany, po czym ponownie kliknąć w przycisk „Pokaż recepturę”, by uzyskać w nowym oknie nowe przeliczenia.
W kolejnym wierszu tabelki zobaczysz podsumowanie całkowitej ilości masy mydlanej (łączna ilość wszystkich tłuszczów, wody i ługu), co może Ci pomóc w doborze wielkości formy. Oczywiście ilość masy podana jest w gramach, a przelicznik gramów na litry nie wynosi 1:1, lecz mocno zależy od rodzaju wybranych olejów (ich gęstości). Jednak różnica ta nie będzie ogromna, możesz więc w celach orientacyjnych założyć, że łączna ilość masy mydlanej podana w gramach będzie zbliżona do pojemności Twojej formy w mililitrach.
I na końcu znajdziesz wolne miejsce, w którym po wydrukowaniu tabelki z recepturą możesz wpisać inne dodatki, jakich użyjesz do produkcji danego mydła, jak dodatki roślinne, olejki eteryczne, barwniki itp., bądź też dopiszesz inne notatki dotyczące procesu produkcji tegoż mydła.
Krok 8 - Zapisz lub wydrukuj recepturę.
Na samym dole podsumowania dotyczącego receptury, które otworzyło się w nowym okienku, znajdziesz przycisk „Drukuj”. Kliknij w niego, jeśli chcesz wydrukować swoją recepturę lub zachować ją jako PDF.
Gdy klikniesz w tej przycisk, otworzy Ci się okienko drukowania. Jednak zamiast drukować, możesz w nim zmienić rodzaj drukarki (w miejscu pokazanym na zdjęciu poniżej), wybrać opcję „Zapisz jako PDF”. Wówczas przycisk „Drukuj” na dole zmieni się w „Zapisz”, pozwalając Ci zachować recepturę na swoim dysku.
Tabelka z podsumowaniem została opracowana tak, by zmieściła się na jednej stronie A4.
Mam nadzieję, że używanie KALKULATORA nie przysporzy Ci trudności. Jeśli cokolwiek w trakcie wypełniania byłoby uzupełnione nieprawidłowo, przy kliknięciu w „Pokaż recepturę” powinno pojawić się okienko z komunikatem wyjaśniającym w czym tkwi problem, by łatwiej było Ci go namierzyć i poprawić.
Jeśli mimo wszystko natrafisz na jakieś problemy lub będziesz mieć pytania, śmiało daj znać w komentarzu.
